Kernwapens moderniseren of afschaffen

Gastblog NoNukes – Pax 02-04-2014

Wat moeten we in Nederland met nieuwe atoombommen waarvan je de kracht kunt instellen met een knopje, van bescheiden tot extreem vernietigend? Atoombommen die bovendien bestuurbaar zijn en vrij nauwkeurig op een bepaald doel gericht kunnen worden? Wat willen we kunnen? Heel Beijing vernietigen of alleen het centrum van Beijing? Teheran plus omgeving of alleen het religieuze hart? Het zijn geen hypothetische vragen; militaire planners bekijken aan de hand van de nieuwe mogelijkheden hoe ze kernwapens kunnen inzetten. Ze dienen allang niet meer alleen voor de afschrikking, als wapen dat we vooral nooit mogen gebruiken. De nieuwere, beter bestuurbare B61-12-kernwapens zijn, in militaire visie, geschikt om in te zetten in een gemiddelde oorlog. Ook al worden dan hele gebieden generaties lang onbruikbaar en ook al worden er slachtoffers gemaakt die op moment van de ontploffing nog niet eens geboren zijn.

Maar hadden we in de jaren ’80 niet luid en duidelijk laten horen dat we van die kernwapens af wilden?

In de nieuwe film van Huib Schoonhoven en Karin Kuiper, “Kernwapens, niet moderniseren maar afschaffen”, vragen twee juristen, een activist en een CDA-Kamerlid zich af waarom er een nieuw type Amerikaanse kernbom op de Nederlandse vliegbasis Volkel moet komen. Het politiek debat daarover is moeilijk te voeren, omdat de regering de officiële lijn volgt dat de aanwezigheid van kernwapens in Nederland bevestigd noch ontkend wordt. Er is ooit in NAVO-verband afgesproken om er niets over te zeggen, om de toenmalige Sowjet-Unie om de tuin te leiden. Maar inmiddels is algemeen bekend dat er ongeveer 20 kernbommen op Volkel liggen, en nog steeds wordt kinderachtig vastgehouden aan een afspraak over geheimhouding. Een afspraak die geen enkel doel meer dient, maar wel een democratisch debat in de weg staat.

Het lijkt onvoorstelbaar dat de Verenigde Staten 10,4 miljard dollar aan vernieuwing van kernwapens in Europa uitgeeft, terwijl Obama zegt naar nucleaire ontwapening te streven. Ook de Fransen en de Britten vernieuwen hun kernwapenarsenalen. De Westerse landen verschuilen zich achter de Russen: die zouden de eerste stap tot ontwapening moeten zetten. Maar iedereen weet dat Poetin dat nooit zal doen. Al was het maar, omdat hij zich bedreigd voelt door het NATO-raketschild, dat het Westen onkwetsbaar moet maken en de Russen daarmee van alle verdedigingsmogelijkheden beroofd. Ook Nederland doet mee aan dat raketschild met een speciale radar op zijn LC-fregatten, waar de wapenindustrie (Thales) tussen de €100 en €250 miljoen aan verdient.

Het Amerikaanse Boeing, naast vliegtuigbouwer ook een van de grootste wapenfabrikanten ter wereld, heeft een contract van 178 miljoen dollar voor het assembleren van het nieuwe staartsysteem voor de kernbommen. De Nederlandse kosten voor de kernwapens gaan vooral zitten in de aanschaf van JSF-gevechtsvliegtuigen, die de drager van de bom moeten worden. Winst voor de Amerikaanse wapengigant Lockheed Martin, en op kleinere schaal het Nederlandse Stork Fokker, dat stevig voor de JSF gelobbied heeft.
Met miljoenen mensen in Europa zijn we dertig jaar geleden de straat op geweest om te laten horen dat we geen kernwapens meer wilden. We hoeven dat niet te herhalen; de boodschap is echt wel overgekomen. We zullen het nog wel heel vaak in kleinere gezelschappen moeten blijven herhalen. Politici vergeten alles waar je ze niet voortdurend aan herinnert. Wat dat betreft hebben Nederlandse vredesactivisten zich de afgelopen week, tijdens de Nucleair Security Summit, veelvuldig en voorbeeldig laten horen. We zijn er nog steeds, en we komen steeds terug, totdat er naar ons geluisterd wordt.

Wendela de Vries – Campagne tegen Wapenhandel