“Het is wel mijn geld”

ProcesNieuws juni 2015 – Wat bij u wel bekend zal zijn, maar wat veel andere mensen niet weten, is dat meerdere pensioenfondsen hun geld beleggen in onder andere kernwapens. Hun geld? Ons geld!

Het is tegenwoordig erg eenvoudig om van energieleverancier te veranderen, als u bijvoorbeeld geen atoomstroom wilt. Ook kunt u van bank veranderen als u een bank wilt die niet investeert in bijvoorbeeld de vieze en dieronvriendelijke bioindustrie. Lastiger wordt het als u een hypotheek heeft, u kunt in dat geval alleen maar van geldverstrekker veranderen op moment dat uw rentevast-periode is afgelopen. Maar anno 2015 is het nog steeds onmogelijk om van pensioenfonds te veranderen. U zit verplicht vast aan een pensioenfonds en u heeft geen enkele zeggenschap waar uw pensioenfonds uw geld in belegt.

Op 1 juni heeft Stop Wapenhandel een onderzoek gepubliceerd naar investeringen door pensioenfondsen in kernwapens. We volgen de investeringen van pensioenfondsen al 8 jaar, en wat blijkt: Vier van de vijf grootste pensioenfondsen blijven hardnekkig beleggen in kernwapens. ABP spant de kroon met ruim 1,1 miljard aan beleggingen in kernwapenbedrijven. Het gaat hierbij om beursgenoteerde (wapen)bedrijven die betrokken zijn bij ontwikkeling, productie en/of onderhoud van kernwapens.

Opvallende ontwikkeling is dat momenteel alle kernwapenstaten bezig zijn hun kernwapens te moderniseren, en te vernieuwen. Trend is om kernwapens te hebben die makkelijk inzetbaar en geschikt zijn voor ‘beperkt’ gebruik: kernbommen met kleinere lading die je heel precies “lokaal” kunt inzetten.
‘Beperkt’ gebruik lijkt een illusie, met kernwapenstaten die alle mogelijkheden open willen houden en gericht zijn op met steeds meer kracht terugslaan. Ook eventuele ‘beperkte’ inzet zal trouwens verstrekkende, langdurige en vernietigende gevolgen hebben.
De Amerikanen gaan dit soort ‘moderne’ kernwapens voor ‘beperkt gebruik’ op militaire vliegbases in Europa stationeren ter vervanging van de huidige kernwapens. De bommen op Volkel kunnen worden afgeworpen door de F16 en straks de JSF.
Een zeer gevaarlijke ontwikkeling, juist nu er steeds meer brandhaarden lijken te komen in onder het zeer instabiele Midden Oosten en een terugkeer van de Koude Oorlog als gevolg van de crisis in het oosten van de Oekraïne.
Pensioenfondsen zijn er door hun investeringsbeleid mede verantwoordelijk voor dat deze gemoderniseerde kernwapens gemaakt kunnen worden. Hierdoor moeten wij met onze oudedagsvoorziening leren leven met een toenemende dreiging van gebruik van steeds makkelijker inzetbare kernwapens.

Volgens Stop Wapenhandel moeten deze foute pensioenfondsen niet langer de wens van hun deelnemers negeren en andere pensioenfondsen volgen in het uitsluiten van kernwapens. Positief is dat er nog steeds pensioenfondsen zijn die deze stap alsnog zetten, zoals recent het pensioenfonds van DSM en het Pensioenfonds Horeca & Catering.

De pensioenfondsen lopen met hun investeringsbeleid in kernwapens ook ver achter bij een meerderheid van het parlement, waar de wens tot nucleaire ontwapening steeds breder steun vindt, en bij de publieke opinie. Zo stond er toevalligerwijs ook op 1 juni een artikel in het Dagblad Trouw. Dit ging over een onderzoek onder bijna 1500 werkenden en gepensioneerden: een zeer ruime meerderheid (84%) van de ondervraagden wil niet dat hun pensioenfonds in wapens belegt.

Ook opvallend: uit het onderzoek van Trouw blijkt dat driekwart van de ondervraagden niet of nauwelijks weet in welke bedrijven het eigen pensioenfonds belegt. Een schone taak voor ons.

Ons onderzoeksrapport ”Het is wel mijn geld – pensioengeld voor kernwapens” is te downloaden op onze site: www.stopwapenhandel.org

Op onze website staan ook vijf korte filmpjes van bezorgde mensen die hun pensioen via het ABP krijgen.

Om een beeld te krijgen hoe ABP aankijkt tegen hun eigen investeringsbeleid in kernwapens, hadden we een vraag op de facebookpagina van het ABP (https://www.facebook.com/abppensioenfonds ) gezet. Deze reactie kregen we van hen:
“Wij sluiten bedrijven die (onderdelen van) kernwapens maken inderdaad niet uit in ons beleggingsbeleid. Kernwapens maken veel discussie los. De een zal de aanwezigheid van kernwapens bevorderlijk vinden voor de vrede, de ander wil ze liever uitbannen. Dat is ook de reden waarom ABP een objectief kader nodig heeft om te beoordelen waar wij wel en niet in beleggen. Wij volgen daarom de Nederlandse wetgeving en de internationale gedragsverplichtingen van de Nederlandse overheid. Zo is Nederland partij bij het non-proliferatieverdrag dat in 1968 is opgesteld. Daarmee wordt het bezit van kernwapens beperkt tot een aantal landen, maar is het wel legaal. Natuurlijk volgen we de ontwikkelingen in de Nederlandse en internationale politiek over kernontwapening en zullen wij ons beleid hierop aanpassen als dit gewenst is. “

Op twitter reageert het ABP (https://twitter.com/abppensioen) ook op een vraag van ons, hun reactie: “Wij volgen Nederlandse wetgeving en de internationale gedragsverplichtingen van de Nederlandse overheid”

Dit is het standaard riedeltje wat het ABP al jaren gebruikt naar mensen en organisaties die het ABP aanspreken op haar investeringsbeleid. Het ABP hanteert een onjuiste interpretatie van het Non-proliferatieverdrag: dit verplicht namelijk ook de officiële kernwapenstaten om tot nucleaire ontwapening over te gaan. De huidige moderniseringsslag van kernwapens maakt weer eens duidelijk dat deze landen deze verplichting volledig in de wind slaan. ABP ontkent daarnaast compleet een eigen verantwoordelijk in ethische zaken te hebben: het je simpelweg aan de wet houden is wel een erg magere invulling van een beleid voor maatschappelijk verantwoord beleggen.

Volg ons op facebook: https://www.facebook.com/stopwapenhandel en twitter: https://twitter.com/ctwnl

Martin Hoek
– Stop Wapenhandel